Geçmişten Günümüze Anadolu'nun Yel Değirmenleri

Türkiye'nin tarihi rüzgargülleri; yel değirmenleri… Anadolu'nun rüzgarlı tepelerinde asırlarca yaşayan bu gelenek, günümüzde yerini modern yöntemlere bıraktıysa da tarihi yel değirmenleri varlığını halen korumakta. Antik çağlardan günümüze balıkçılar bereket için nasıl denize dönerse yüzünü, değirmenciler de rüzgara dönermiş yüzünü. Rüzgarın değirmenden yana esmediği zamanlarda değirmenciler onu mutlu edecek olan rüzgarı beklerken sıkılmamak için sabaha kadar türküler söylenirmiş. Kuşaktan kuşağa miras kalarak yüzlerce yıl boyunca dönüp durmuş pervaneleri, değirmenlerin… Gelin, Türkiye’deki tarihi yel değirmenlerinin izini süreceğimiz yolculuğa birlikte çıkalım. 1 - Bodrum Yel Değirmenleri / Muğla

{ad:0} Bodrum'un simgelerinden biridir yel değirmenleri. Harika bir manzaraya karşı konumlanmış bu değirmenler yerli ve yabancı turistlerin en çok ilgi gösterdiği yerler arasında bulunuyor. Özellikle gün batımında harika bir görsel şölen sunan bu yel değirmenlerinden sadece bir tanesi restore edilmiş durumda. 2 - Gölyazı Yel Değirmeni / Bursa

Yeşil Bursa'nın tarihi cennet köşesi Gölyazı'da atıl durumda bulunan 2300 yıllık tarihi Gölyazı Yel Değirmeni restore edilerek köye kazandırılmış durumda. 3 - Cunda Yel Değirmeni / Balıkesir

Cunda Adası tarihi yel değirmeni ve hemen bitşiğindeki kilise doğanın aşındırıcı kuvvetinin yanı sıra 1944 yılında geçirdiği depremden sonra daha da yıprandı. Yaşadığı bu olumsuzluklarla atıl duruma gelen kilise ve değirmen, 2006 yılında Rahmi Koç tarafından restore ettirildi. 2007 yılında “Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı” adıyla, Necdet Kent’in kitap koleksiyonuyla hizmete açılmış. Muhtar Kent tarafından bağışlanan bu kitaplar arasında Ayvalık tarihinden, sanat tarihine, arkeolojiden tarihe ilgili eserleri görebilir ve inceleyebilirsiniz. 4 - Foça Yel Değirmenleri / İzmir

Foça'nın Top Dağı'nın zirvesinde üç adet tarihi yel değirmeni bulunuyor. Bu yel değirmenleri usta marangozların elinden yeniden hayata doğuyor. Dış duvarları tamamen yenilenmiş olan değirmenlerin iç mekanizması da hazırlandıktan sonra tarihte kısa bir yolculuğa çıkabilirsiniz. 5 - Didim Yel Değirmenleri / Aydın

Eski Apollon tapınağı fotoğraflarında da görülen Didim Tapınak bölgesindeki yel değirmeni kazı çalışmaları nedeni ile yıktırılmıştır. Bu tür değerler kaybolmadan kıymetini bilmemiz lazım. Yalıkavak Belediyesi bu değirmenlerden hiç olmazsa birini restore edip müzeye çevirmiştir. 6 - Marmaris Yel Değirmenleri / Muğla

Marmaris yolundan Datça’ya girerken, yolun kenarında altı tane yel değirmeni var. Bir süre önce restore edildiği için bahçesi restoran olarak kullanılan yel değirmenleri, bugün hala rüzgar enerjisiyle kullanılır durumda. Bu yel değirmenleri Bodrum’dakilerden farklı. Taş yapı, geniş ve yüksek gövdeli değirmenler. En baştaki ve ondan sonraki iki değirmen bakımlı, gayet iyi durumda ve çarkları tamam. Diğerlerinin çarkları ve çatıları yok olmuş. 7 - Yalıkavak Yel Değirmeni / Bodrum

Bodrum'a bağlı Yalıkavak'ta yer alan ve yapımı 1850'li yıllara dayanan tarihi yel değirmeni restore edildi ve kullanılmaya başlandı. Restorasyondan sonra buğday öğütülerek elde edilen undan yapılan ekmek de burada kurulan tesiste ziyaretçilere sunuluyor. 8 - Kızlan Yel Değirmenleri / Datça

Kızlan yel değirmenleri baştan sona doğru arka arkaya 6 adet değirmenden oluşuyor. Bu yel değirmenlerinin hepsinin kapıları güneye bakmakta. En öndeki değirmen kaymakamlık tarafından aslına uygun olarak restore edilmiş ve kiraya verilmiş olup lokanta olarak hizmet veriyor. Bonus: Göynük Yel Değirmenleri / Bolu

Göynük sınırları içerisinde küçük bir göl olan Çubuk Gölü'nün kenarında bulunan bu yel değirmenleri sanki yakın tarihin sayfalarından kopup gelmiş gibi duruyor. Ancak değil. Bu yel değirmenleri yakın zamanda bu topraklarda çekilen bir dizi film için inşa edilmiş. Fakat dizi seyirci tarafından tutulmayınca yayından kaldırılmış ve bu değirmenler terk edilmiş bir dizi setine ait.