Hürrem Sultan'ın Yaptırdığı Eserler

Yakın zaman TV dizileri arasında muhteşem bir saltanatı vardı ‘Muhteşem Yüzyıl’ın. Tarih konusunda bilgili hatta ilgili olmayanımızı bile bir koltuğa mıhlayıp ekrana kilitledi. Mesela bilmezdik hiç sarayda yaşamanın, sultan olmanın bile bir bedeli olduğunu. Olabileceğini de nam-ı diğer muhteşem Süleyman’dan ve zevcesi Hürrem Sultan’dan öğrendik. Tabii biz diziden dem vurduk ama tarih notlarında apayrı bir yeri var bu dönemin. Dönemin içindeki en can alıcı hikaye de tabii ki ‘Haseki’ adıyla da anılan sultanların sultanı Hürrem’in!

Hürrem Sultan Kimdir?

"Ey benim gülüm, gülen yüzüm Hürrem, Bir daha görmek nasip ola mı alemde seni, Eşiğine bir kez yüzümü sürsem fazlasını istemem, Rabbim şahidim olsun ki budan gayrı bir dileğim yoktur."

Cihan Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’a bu satırları yazdıran, asıl adı Aleksandra Lisowska olan ve işvesinden cilvesinden olsa gerek sarayda adı değiştirilen Hürrem Sultan. Bir Osmanlı padişahıyla nikahlanan ilk kadın olması açısından tarihe adını altın harflerle kazıtmış Hürrem Sultan, bazı kaynaklara göre 1506 yılında bir papaz kızı olarak Ukrayna’da dünyaya gelmiş. Tahminen 9 -10 yaşlarındayken Kırım Türkleri tarafından kaçırılan ve Kırım Sarayı’nda birkaç yıl kaldıktan sonra Saray-ı Hümayun’a hediye edilen Hürrem Sultan’ı padişaha da bizzat Pargalı İbrahim Paşa takdim etmiş. İslamiyet’i ve Türk kültürünü sarayda öğrenen Hürrem, zekasıyla ve sempatikliğiyle ilk önce saray eşrafının sonra da onu cihan sultanı yapacak Sultan Süleyman’ın kalbini çelmiş. Hürrem’in saraydaki yeri 1520 yılında ilk çocuğu Şehzade Mehmed’in doğumundan sonra daha da sağlamlaşmış. Ardından 6 tane daha çocuğu olmuş fakat iki şehzadesi daha ergenliğe erişemeden vefat etmiş.

Kızıl saçlarından dolayı Batı dünyası tarafından ‘Rossa’ olarak da tanınıp bilinen Hürrem’in çok güzel değil ama çok güler yüzlü ve şirin görünüşlü olduğu tahmin ediliyor. Bu tahminlerin en büyük dayanağı ise Venedikli ressamların yaptığı portreler. Osmanlıda kadın saltanatını başlatan Hürrem Sultan’ın hayatının 38 yılı büyük aşkı Sultan Süleyman’la geçmiş. Ve henüz 52 yaşındayken kalp rahatlığından vefat etmiş. Ömrünün bir sultan olarak geçen dönemlerinde de birçok eser yaptırarak adını bir kez daha ölümsüzleştirmiş. Osmanlı ailesinin çağlar boyu süren geleneklerine göre ölen erkek hanedan mensuplarının eşyaları titizlikle saklanırmış. Hürrem Sultan bu anlamda da bir ilki gerçekleştirmiş ve ilk kez ölen bir kadın hanedan mensubu da bu geleneğin bir parçası oluvermiş.

Hürrem Sultan hakkında merak edilen hala birçok konu var. Örneğin nerede olduğu bilinmeyen Hürrem Sultan’ın tacı, ne giydiği, ne yediği, neyi sevdiği… Bu soruların cevapları muallak olsa da yaptırdığı eserlerle Hürrem Sultan hala yaşıyor ve aradan yüzyıllar geçse de kendini unutturmuyor. Ona ait şahsi eşyaları Topkapı Sarayı’nda ve Türk İslam Eserleri Müzesi’nde görebiliyorsunuz. Yaptırdığı eserlerin ise belki de kaç kez önünden geçtiniz ama ne zaman kimin yaptırdığını bilmiyorsunuz. O zaman şöyle bir bakalım mı Hürrem Sultan’ın eserleri nerelerde ve neler, ne dersiniz?

Hürrem Sultan’ın Eserleri

1- Haseki Külliyesi

• Haseki Hürrem Sultan Cami: 1538 – 1539 yılları arasında yapılan cami hala ibadete açık.
• Haseki Hürrem Sultan Medresesi : Caminin tam karşısında bulunan medrese 1539 – 1540 yılları arasında yapılmış. Külliye içindeki medresenin raflarına ilk kitap alıp koyan kişi de Hürrem Sultan’mış.
• Sıbyan Mektebi : Açık ve kapalı dershane yapılarından oluşan bu mektepte bir de oyun alanı varmış. Okul sadece Müslüman çocuklara açık olup, dini eğitim verilmesi de şartmış.
• Haseki Külliyesi İmareti : 1550 yılında yapılan imaret günümüzde hem aş evi hem de kütüphane olarak kullanılmaya devam ediyor.
• Haseki Darüşşifası: Darüşşifayı Haseki Hastanesi olarak da tanıyor biliyoruz. Hürrem Sultan burada yatan ilk hastaların ilaç ve tedavi masraflarını üstlenmiş. Burası ayrıca Mimar Sinan yapıları arasında en kusursuz mekan düzenlemelerinden birini yansıtıyor ve dünyadaki ilk kadın hastanesi olarak da biliniyor.
• Kudüs Haseki Sultan İmareti: Cami, sıbyan mektebi, medrese, darüşşifa, imaret ve çeşmeden oluşan Haseki Külliyesi, Hürrem Sultan’ın yaptırdığı ilk ve en önemli eser. Mimarı ise o zamanlar Sultan Süleyman’ın başmimarı olan Mimar Sinan. Evliya Çelebi Seyahatname’sinde o zamanlar Avradpazarı olarak anılan bölgede yapılan bu yapıdan, Sultan Süleyman’ın eşine yaptığı incelik olarak bahseder. Günümüzde Haseki adıyla anılan muhitte bulunan bu yapı kompleksinin ortasından yol geçiyor.

2- Haseki Hamamı

Ayasofya’nın tam karşısında konumlanan Haseki Hamamı günümüzün en turistik noktalarından biri olarak Osmanlı’daki prestijini hala koruyor. Hürrem Sultanın yaptırdığı hayratın mimari Mimar Sinan ve yapım yılı da 1556.

3- Topkapı Sarayı Haremi

Hürrem Sultan zamanında Topkapı Sarayı’nın bir haremi yoktu. Sultanların haremi günümüzde İstanbul Üniversitesi’nin binası olan Eski Saray’dı. Hürrem Sultan haremin Topkapı Sarayı’na taşınmasını isteyince Sultan Süleyman da onu kırmamış. Topkapı Sarayı’ndaki haremi Hürrem’e bahşederek Mimar Sinan’a yaptırmış.

4- Kudüs Haseki Sultan İmareti

Osmanlı’nın Kudüs’ü fethinden sonra yaptırılan bu imaret Eski Kudüs olarak anılan bölgede yer alıyor. Ve burası hala yapıldığı amaca uygun olarak insanların yemek yedikleri bir yer olarak faaliyetini sürdürüyor.

Hürrem Sultan’ın yaşarken yaptığı hayırları ölümünden sonra onun adını yaşatmak isteyen Sultan Süleyman devralmış. Kudüs’ten sonra Mekke ve Medine’de de onun anısına imaretler yaptırmış. Fakat bu yapılar günümüze kadar gelmeyi başaramamış.

Sadece saltanatı değil derin bir aşkı da ifade eden Hürrem Sultan’ın yaptırdığı eserleri keşfedebileceğiniz bir hafta sonu rotası oluşturabilir, konaklamalarınız için de Neredekal.com Fatih Otelleri sayfasından seçim yapabilirsiniz.

{search:fatih-otelleri,Fatih Otelleri}