Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport) Nedir? 

Hususi pasaport (Yeşil Pasaport),ülkede devlet adına çalışan memurlara ve belirli şartları taşıyan aile üyelerine 5 yıllık süre ile verilebilen pasaport türüdür. Defter rengi yeşil olmasından dolayı halk arasında yeşil pasaport adını almış, günümüzde iki ismiyle de bilinmektedir. Hususi pasaport oldukça fazla ayrıcalıklara sahiptir. Birçok ülkeye belirli günle sınırlı olmak kaydıyla vizesiz seyahat edilebilmesini sağlar. Bu sayede yeşil pasaport sahibi olanlar sıklıkla seyahat etmenin kolaylığını yaşar. Vizesiz giriş sağlaması dolayısıyla uçak bileti, giriş işlemleri veya farklı bürokratik işlemlere takılmadan seyahat edebilmenin konforunu yaşatır. Siz de bu yazımızda Hususi Pasaport hakkında merak ettiklerinizi öğrenebilir, Hususi Pasaport edinme imkanınız varsa değerlendirebilirsiniz. 

Yeşil Pasaportu Kimler Alabilir? 

1. TBMM Eski Üyeleri ve Eski Bakanlar,
2. Kadro derecesi 1,2 ve 3. derece olarak çalışan veya  bu kadro derecesinden çalışmakta iken emekli olan devlet memurları.
3. Birinci, ikinci veya üçüncü derece kadro karşılığı çalışan ve bu derecelerde sözleşmeli olarak çalışmakta iken emekli olan devlet memurları.
4. Kadro karşılığı olmaksızın çalışıp emekli kesenekleri 1, 2 ve 3. derece üzerinden kesilerek T.C. Emekli Sandığına yatırılan çalışanlar ile bu durumda çalışırken EMEKLİ olan sözleşmeli devlet memurları
5. Görevleri Süresince İl, İlçe ve 1. Kademe Belde Belediye Başkanları
6. Özelleştirme kapsam ve programına alınan/özelleştirilen T.C. Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Emlak Bankası çalışanlarından; özelleştirilmeden önce hususi pasaport alma hakkını elde etmiş olmak, kuruluş sermaye payının en az %51’i devlete ait kamu kuruluşu olmak, Sosyal Güvenlik yönünden T.C. Emekli Sandığına bağlı olmak, kamu görevlisi olmak, 4603 Sayılı İş Kanununa tabi olmak şartlarının tamamını taşımak ve bu şartları taşırken EMEKLİ olan veya ÇEKİLEN personel olmak, 
7. Özelleştirilen Türk Telekom Müdürlüğü çalışanlarından;· özelleşmeden önce hususi damgalı pasaport alma hakkını elde ekmiş bulunmak,
8. Kapsam dışı Personel statüsünde çalışması şartlarının tamamını taşımak veya bu şartları taşırken emeklilik/çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmak.
9. Yukarıdaki 1,2,3,4,5,6 ve 7. maddede belirtilen şartları taşıyanların eşlerine, reşit olmayan çocuklarına ve evli bulunmayan, iş sahibi olmayan öğrenimine devam eden kız ve erkek çocuklarına (Açık Öğretim Lisesi, Açık Öğretim Fakültesi dâhil öğrenim gördükleri okuldan öğrenci olduğunu belgelemek şartı ile) 25 yaşını dolduruncaya kadar Hususi Damgalı Pasaport düzenlenmektedir.
10. 18 yaşını doldurmuş olsa dahi evli bulunmayan, iş sahibi olmayan aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği (tam teşekküllü Devlet Hastanesinden alacakları) sağlık kurulu raporu ile belgelenen hak sahibinin çocuklarına yaş sınırı olmaksızın Hususi Damgalı Pasaport düzenlenmektedir.

Hususi Pasaportlar 5 yıllık süreyle verilir. İl, İlçe ve 1. Kademe Belde Belediye Başkanlarına ise görevleri süresince hususi pasaport tanzim edilir.

Dilerseniz, Pasaport Yenileme, Pasaport Süresi Uzatma Nasıl Yapılır? başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Yeşil Pasaport Nasıl Alınır?  

Yeşil pasaportu alma hakkınız varsa tüm evrakları eksiksiz bir şekilde tamamlamanız gerekir. Tamamlanan evraklarla birlikte İç İşleri Bakanlığına talep dilekçesi yazabilirsiniz. Pasaport defter bedelinin de ödemesini yaptıktan sonra diğer evraklarla birlikte nüfus müdürlüklerinden başvurunuzu yapabilirsiniz. Daha sonra ise PTT aracılığıyla kargo için belirtmiş olduğunuz adresinize pasaportunuz gönderilecektir. Seyahat planınızdan çok uzun bir süre önce pasaport başvurunuzu tamamlamanız faydanıza olacaktır.

Yeşil Pasaport Alma Şartları Nelerdir?

Yeşil pasaport alma şartları, bu özel pasaportun kimler tarafından alınabileceğini belirleyen bir listeye dayanır. Bu nedenle, yeşil pasaport alma hakkı olmayan bir birey, ne kadar belge hazırlarsa hazırlasın ve diğer koşulları yerine getirse de hususi pasaport alamaz. Yeşil pasaport alma hakkına sahip olan kişiler, bu haklarını gerekli belgeleri İl Nüfus Müdürlüğü’ne sunarak kullanabilirler. Dolayısıyla, yeşil pasaport almak isteyenlerin, bu özel pasaporta hak kazanma şartlarını detaylıca incelemeleri ve gereken belgeleri tamamlamaları önemlidir. Aksi takdirde, gereksiz zaman kaybı yaşanabilir.

Yeşil Pasaport İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

• Çalışanlar İçin; Hususi Pasaport Talep Formu. (Düzenlendiği tarihten itibaren 60 gün geçerliliği olan) (Hak sahibi memurun çalıştığı kurumun İl Müdürlüğü veya Bölge Müdürlüğü veya Genel Müdürlüğünce tanzim edilerek daha önce imza sirküsü (İmza örneği) İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğüne gönderilen yetkili kişi tarafından onaylanmış, hak sahibi ile birlikte pasaport alacak diğer aile fertlerinin kimlik bilgilerinin bulunduğu formdur.)
• Emekliler İçin; Emeklilik Yazısı. (Emniyet Müdürlüklerine Daha Önce Verilmiş Olsa Dahi, Müdürlüğümüze yapılacak ilk pasaport başvurusu ve yenileme işlemlerinin her ikisi için de bir defalığına, emekli olunan kurumdan (Örneğin Öğretmenler İl Milli Eğitim Müdürlüğünden, Doktorlar İl Sağlık Müdürlüğünden) emekli olunan tarihteki kadro derecesi ve görev unvanını gösterir yazı istenecek, tereddüt edilmesi halinde belge hak sahibinden yeniden istenecektir.)
• İstifa/Çekilme İçin; İstifa/Çekilme Yazısı. (Emniyet Müdürlüklerine Daha Önce Verilmiş Olsa Dahi, ilk pasaport başvurusu ve yenileme işlemlerinin her ikisi için de bir defalığına,  istifa/çekilme olunan kurumdan (Örneğin Öğretmenler İl Milli Eğitim Müdürlüğünden, Doktorlar İl Sağlık Müdürlüğünden) kadro derecesi ve görev unvanını gösterir yazı istenecek, tereddüt edilmesi halinde belge hak sahibinden yeniden istenecektir.)

Yukarıda sayılan belgeler hususi pasaport ilk başvuru ve hususi pasaport yenileme işlemlerinin her ikisi için de istenmektedir.

Emekli/Müstafi hak sahibinin eş ve çocukları hususi damgalı pasaport talebinde bulunuyor ise

• Hak sahibinin başvuru esnasında şahsen veya noterce tanzim edilen 18 yaşından küçük çocuklar için muvafakatı ve vekâleti, 18 yaşından büyükler için sadece vekâleti aranılacaktır.
• (Hak sahibi kişi emekli veya istifa etmiş ise müracaat anında bizzat bulunması gerekmektedir. Gelmemesi durumunda eş ve çocuk için noterce düzenlenmiş vekalet yazısı vermesi gerekmektedir. (Çocuk için verilen vekalet yazısında; Hususi damgalı pasaport talebinde bulunduğum 25 yaşını tamamlamamış çocuğum/çocuklarımın öğrenci olduğunu, herhangi bir işte çalışmadığını, evli olmadığını beyan edip ayrıca hususi damgalı pasaport hakkımdan yararlanmasına izin veriyorum ibarelerinin olması eş için ise ‘’eşimin hususi damgalı pasaport hakkımdan yararlanmasına izin veriyorum’’) denmesi gerekmektedir.)
• Anne ve babanın boşanmış olması durumunda, velayet sahibi ebeveynin muvafakati aranacaktır.
• Anne ve babanın boşanma davasının devam sürecinde kesinleşme şerhi aranmaksızın mahkemece verilen ara karara göre işlem yapılacaktır.
• Emekli/Müstafi hak sahibinin vefatı halinde ergin olan çocuklar için muvafakat aranmayacak, ergin olmayan çocuklar için sağ olan ebeveynin ya da yasal temsilcisinin muvafakatı aranılacaktır. 
• Ebeveynlerinin hakkından dolayı hususi damgalı pasaport alacak çocuklar için; “Öğrenci Belgesi” (Sistemde öğrencilik durumunun doğrulanması halinde belge talep edilmeyecektir. Ayrıca ergin olmayan çocukların öğrenci olmamaları halinde 18 yaşına kadar hususi damgalı pasaport verilir.)
• Ebeveynlerinin hakkından dolayı hususi damgalı pasaport alacak engelli ergin çocuklar için “Sağlık Kurulu Raporu” (sürekli bakıma muhtaç ibareli sağlık kurulu raporu, ‘’ağır engelli’’ ibareli veya engel oranı ‘’% 50 ve üzeri süresiz geçerliliği olan’’ sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi halinde)
• 1 (bir) adet biometrik fotoğraf (son altı ay içinde ICAO standartlarında çekilmiş)
• T.C. Nüfus Cüzdanı, kimlik kartı veya geçici kimlik belgesi.
• Maliye Bakanlığınca her yıl belirlenen pasaport defter bedelinin ödenmesi. ( Pasaport defter bedeli; vergi dairesi müdürlüklerine, PTT Şubelerine, anlaşmalı bankalara veya Gelir İdaresi Başkanlığına ait https://ivd.gib.gov.tr internet adresi üzerinden ödenebilmektedir.   Ödeme bilgileri sistem üzerinden görüntülendiğinden başvurularda ayrıca makbuz/dekont talep edilmemektedir.)

Ergin Olan Çocukların Ebeveynlerinden Yararlanarak Hizmet ve Hususi Pasaport Alabilmeleri İçin Gerekli Şartlar

1. İş sahibi olmamak
2. Bekar olmak
3. Hak sahibi ebeveyni ile birlikte yaşamak.
4. 25 Yaşını doldurmamış olmak
5. Öğrenci olmak (Öğrenci olduğuna dair okullarından alınmış e-imzalı veya ıslak imzalı veya e-devletten alınmış öğrenci belgesi. (60 gün süreli)
6. Stajyer olarak çalışanlardan Sosyal Güvenlik Kurumundan ıslak imzalı kaşeli mühürlü stajyer olduğunu gösterir belge istenmektedir.

Engelinden Dolayı Sürekli Bakıma Muhtaç Olan Çocukların Ebeveynlerinden Yararlanarak Hizmet ve Hususi Pasaport Alabilmeleri İçin Gerekli Şartlar

1. İş sahibi olmamak
2. Bekar olmak
3. Hak sahibi ebeveyni ile birlikte yaşamak
4. Sürekli bakıma muhtaç ibareli sağlık kurulu raporu, ‘’ağır engelli’’ ibareli veya engel oranı ‘’% 50 ve üzeri süresiz geçerliliği olan’’ sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi gerekmektedir.

Arzu ederseniz, Dubai Vizesi Nasıl Alınır? içeriğimizi de okuyabilirsiniz.

Hangi Memurlar Yeşil Pasaport Sahibi Olabilir?

Devlet memuru olanlar arasında, dereceleri 1, 2 ve 3 olanlar yeşil pasaport alma hakkına sahiptirler. Benzer şekilde, kadro karşılığı olarak veya kadro karşılığı olmaksızın bu derecelerde çalışan sözleşmeli devlet memurları da Emekli Sandığı’na kesenek ödüyor olmaları şartıyla yeşil pasaport alabilecek kişiler arasında yer alırlar.

Yeşil Pasaportun (Hususi Pasaport) Diğer Pasaportlara Göre Avantajları Nelerdir? 

Öncelikli olarak pasaport harcından muaf tutularak maddi anlamda bir kolaylık sağlar. Ödeme yapmanızı gerektirmez. Ödenmesi gereken tek bedel, bulunulan yıl için ödenecek olan defter bedelidir. Diğer bir avantajı ise bazı ülkelere sorunsuz bir şekilde vizesiz giriş yapabilmektir. Yeşil pasaportun vizesiz giriş yapabileceği ülke sayısı güncel haliyle 160’dır. Bordo pasaporta sahip olanların Schengen ülkelerine girebilmesi için mecburen alması gereken Schengen vizesi, yeşil pasaporta sahip olanlar için geçerli değildir. Yeşil pasaportu olanlar vizesiz giriş yapabilirler. Yeşil pasaport için vize istemeyen ülkelere vize almadan girmek mümkün olsa da pasaportun e az 3 ay geçerliliğini koruması gerektiği de önemli bir detaydır. 

25 Yaş Üstü Yeşil Pasaport Alabilir mi?

25 yaş üstü kişiler yeşil pasaport alabilir mi sorusunun yanıt verebilmek için pasaport türünün verilme koşullarına bakmak yeterli olacaktır.  Bir kişinin 25 yaşından büyük olması durumunda, anne veya babasının yeşil pasaport sahibi olması, kişinin evli olmaması veya çalışmaması gibi koşulların yanı sıra, bedensel veya zihinsel bir engelinin bulunması gerekir ki kendisi de yeşil pasaport alabilsin. Aksi takdirde, 25 yaş üstü bir bireyin ebeveynleri nedeniyle yeşil pasaport alması mümkün değildir. Ancak gerekli koşulları taşıyan kişiler ve eşleri için böyle bir yaş sınırından bahsetmek mümkün değildir. Bu koşulları sağlayan bireyler ve eşleri, her yaşta bu pasaportu alma ve kullanma hakkına sahiptir.

Yeşil Pasaporta Vize İstemeyen Ülkeler Listesi  

Hususi Pasaporta sahip olanlar için yaklaşık 160 ülke vize istememektedir. Kıtadan kıtaya, günden güne göre değişiklik göstermekle birlikte 2023 yılı için güncel liste aşağıda yer almaktadır. İnceleyebilirsiniz.

Avrupa Kıtasında Hususi Pasaportla Vizesiz Gidilebilecek Ülkeler 

• Almanya (90 gün)
• Andorra (90 gün)
• Avusturya (90 gün)
• Azerbaycan (90 gün)
• Arnavutluk (90 Gün)
• Belçika (90 gün)
• Beyaz Rusya (Belarus) (90 gün)
• Bosna-Hersek (90 Gün)
• Bulgaristan (90 gün)
• Çek Cumhuriyeti (90 gün)
• Danimarka (90 gün)
• Estonya (90 gün)
• Finlandiya (90 gün)
• Fransa (90 gün)
• Gürcistan (90 Gün) 
• Hollanda (90 gün)
• Hırvatistan (90 gün)
• İspanya (90 gün)
• İsveç (90 gün)
• İsviçre (90 gün)
• İtalya (90 gün)
• İzlanda (90 gün)
• Karadağ (90 Gün)
• KKTC (Serbest Dolaşım)
• Kosova (90 Gün)
• Letonya (90 gün)
• Lihtenştayn (90 gün)
• Litvanya
• Lüksemburg (90 gün)
• Macaristan (30 gün)
• Makedonya Cumhuriyeti (90 Gün)
• Malta
• Moldova (90 gün)
• Monako (90 gün)
• Norveç (90 gün)
• Polonya (90 gün)
• Portekiz (90 gün)
• Romanya (90 gün)
• San Marino (90 gün)
• Sırbistan (90 Gün)
• Slovakya (90 gün)
• Slovenya (90 gün)
• Ukrayna (90 Güne kadar)
• Vatikan (90 gün)
• Yunanistan (90 gün)

Asya Kıtasında Hususi Pasaportla Vizesiz Gidilebilecek Ülkeler 

• Bahreyn (90 güne kadar)
• Bangladeş (90 Gün)
• Birleşik Arap Emirlikleri (90 Gün)
• Çin (30 Gün)
• Doğu Timor (30 Gün)
• Endonezya (14 Gün)
• Filipinler (30 Gün)
• Filistin (30 Gün)
• Hong Kong (90 Gün)
• Irak (30 Gün)
• İran Halk Cumhuriyeti (90 Gün)
• İsrail (90 Gün)
• Japonya (90 Gün)
• Kamboçya (90 Gün)
• Katar (90 Gün)
• Kazakistan (30 Gün)
• Kırgızistan
• Kuveyt (90 Gün)
• Güney Kore (90 Gün)
• Lübnan (90 Gün)
• Makau (30 Gün)
• Maldivler (30 Gün)
• Malezya (90 Gün)
• Moğolistan (30 Gün)
• Myanmar (internetten vize 28 Gün)
• Nepal (Kapıda vize)
• Pakistan (90 Gün)
• Rusya (30 Gün internetten elektronik vize)
• Singapur (90 Gün)
• Sri Lanka ( 30 Gün)
• Suriye (90 Gün)
• Tacikistan (60 Gün)
• Tayland (90 gün)
• Tayvan (30 Gün – sınırda vize)
• Türkmenistan (30 Gün)
• Umman
• Ürdün (90 Gün)
• Vietnam (90 Gün)
• Yemen (30 Gün)

Afrika Kıtasında Hususi Pasaportla Vizesiz Gidilebilecek Ülkeler 

• Botsvana (90 Gün)
• Cezayir (90 gün)
• Cibuti (90 gün)
• Fas (90 Gün)
• Fildişi Sahili
• Gana (60 gün)
• Güney Afrika Cumhuriyeti (30 Gün)
• Kamerun (90 Gün)
• Kenya (90 gün)
• Komor Federe İslam Cumhuriyeti
• Libya (90 Gün)
• Madagaskar (90 Gün)
• Mauritius (30 Gün)
• Moritanya (90 gün)
• Mozambik (30 Gün)
• Mısır (90 gün)
• Ruanda
• Senegal
• Seyşeller (90 Gün)
• Sudan (30 Gün)
• Svaziland (30 Gün)
• Tanzanya (90 gün)
• Togo
• Tunus (90 Gün)
• Yeşil Burun Adaları
• Zambiya (30 Gün)
• Zimbabve

Güney Amerika Kıtasında Yeşil Pasaporta Vize İstemeyen Ülkeler

• Arjantin (90 Gün)
• Bolivya (90 Gün)
• Brezilya (90 Gün)
• Ekvador (90 Gün)
• Kolombiya (90 Gün)
• Paraguay (90 Gün)
• Peru (90 Gün)
• Şili (90 Gün)
• Uruguay (90 Gün)
• Venezuela (90 Gün)

Kuzey Amerika Kıtasında Yeşil Pasaporta Vize İstemeyen Ülkeler

• Antigua ve Barbuda (6 Ay)
• Aruba (90 Gün)
• Bahamalar
• Barbados (90 Gün )
• Belize (90 Gün)
• Britanya Virjin Adaları (30 Gün)
• Curaçao (30 Gün)
• Dominika (21 Gün)
• Dominik Cumhuriyeti (30 Gün)
• El Salvador (90 Gün)
• Grenada
• Guatemala (90 Gün)
• Guyana (90 Gün)
• Haiti (90 Gün)
• Hollanda Antilleri
• Honduras (90 Gün)
• Jamaika (90 Gün)
• Kosta Rika (30 Gün)
• Küba
• Meksika (90 Gün)
• Nikaragua (90 Gün)
• Panama (6 Ay)
• Saint Kitts (Saint Christoper) ve Nevis Adaları (90 Gün)
• Saint Lucia (6 Hafta)
• Saint Vincent ve Grenadinler Adaları (30 Gün)
• Sint Maarten (30 Gün)
• Trinidad ve Tobago (30 Gün)
• Turks ve Caicos Adaları (90 Gün)

Okyanusya Kıtasında Yeşil Pasaporta Vize İstemeyen Ülkeler

• Cook Adaları (31 Gün)
• Fiji (120 Gün)
• Niue (30 Gün)
• Palau (30 Gün)
• Samoa (60 Gün)
• Tonga (31 Gün)
• Tuvalu (30 Gün)
• Vanuatu (30 Gün)
• Yeni Kaledonya

Sıkça Sorulan Sorular

Yeşil Pasaport Kaç Günde Çıkar?

Yeşil pasaport başvurusunu tamamlayan kişilerin belgeleri, PTT tarafından teslim edilmektedir. Teslimat süreleri genellikle il merkezlerine 1 veya 2 gün, ilçe merkezlerine ise en fazla 4 gün içerisinde gerçekleştirilmektedir. Bu süreler, başvurunun yapıldığı yerin merkezine ve yoğunluğa bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Yeşil Pasaportun Süresi Nasıl Uzatılır?

Yeşil pasaportun süresi uzatılması veya yenilenmesi, ilk kez alım işleminden genel olarak farklı değildir. Yenileme veya süre uzatma işlemleri için gereken belgeler ve yapılması gereken işlemler, ilk başvuruda atılan adımlarla aynıdır. Süresi dolan eski pasaport ile birlikte istenen diğer evraklar hazırlanır ve Nüfus Müdürlüğü’nden yeşil pasaport randevu alınır. Pasaport yenileme süreci hakkında daha fazla bilgi için ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.

Yeşil Pasaport ve Bordu Pasaportun Farkı Nedir?

Bordo pasaport ile yeşil pasaport arasında, gidilen ülkelere bağlı olarak çeşitli farklar bulunmaktadır. Yeşil pasaport sahipleri, bordo pasaport sahiplerine göre bazı avantajlara sahip olabilirler. Bu avantajlar arasında en önemlisi, ülkeden ülkeye değişen sınırlı sürelerle vizesiz giriş imkanıdır. Ayrıca, ödenecek ücretler ve gereken belgeler konusunda da farklılıklar mevcuttur. 

Yeşil Pasaport Ne Kadar Süre İçin Verilir?

Genel kural olarak, yeşil pasaportlar 5 yıl süreyle verilir. Ancak, il, ilçe ve birinci kademe belediye başkanlarının hususi damgalı pasaportları, görev süreleri ile sınırlı olarak verilir. Memur yeşil pasaportu, emekli yeşil pasaportu ve çocuklar için yeşil pasaportlar da aynı şekilde 5 yıl süreyle geçerlidir.

Yeşil Pasaport Nerede Temin Edilir?

Hususi pasaport talep formunu almak için https://randevu.nvi.gov.tr adresini ziyaret edebilir, adresten formu kolaylıkla temin edebilirsiniz.