Doğayı seven herkesin hayallerini süsleyen kuzey ışıkları, eğer imkanınız varsa hayatınızda en azından bir kere görmeniz gereken büyüleyici bir olay. Bir kez baktığınızda sonsuza kadar aklınızdaki yerini koruyor. Karlara uzanıp bu güzelliği izlerken zaten hayran kalmaktan başka bir şey yapmak pek de mümkün olmuyor. Kuzey ışıklarını görmeye karar veren bir kişinin aklındaki en büyük soru işareti büyük ihtimalle neresi olacaktır. Dünyanın pek çok yerinden izlenebilen bir doğa olayı olsa da yer seçimi fazlasıyla önemli. Çünkü her ülke, her il, köy ve ilçe farklı deneyimler sunuyor. Bu yüzden sizler için kuzey ışıklarını izleyebileceğiniz en güzel ülkeleri derledik. Size en çok hitap eden yerin neresi olduğuna karar verebilir, planınızı yapmaya başlayabilirsiniz.
{ad:0}Kuzey Kutbu’nda bulunan ve Kuzey Işıklarının görüldüğü ülkeler şöyle;
Norveç, kuzey ışıklarını gözlemlemek isteyenler için dünya genelindeki en ünlü seçeneklerden biri. Ülkenin coğrafi konumu, özellikle Tromsø, Alta ve Kirkenes gibi bölgeleri, kuzey ışıklarının muhteşem gösterisini yakalamak için mükemmel ortamı sağlıyor. Norveç'in kuzey bölgelerinde uygun hava koşulları, kuzey ışıklarını net bir şekilde gözlemlemek için önemlidir ve bu bölgelerde kış ayları, gece gözlemleri için en ideal dönemdir. Üstelik kuzey ışıklarını keşfetmek isteyenler için bir dizi tur seçeneği mevcut. Bu turlar sayesinde daha konforlu bir gezi yapabilirsiniz. Ayrıca, Norveç'in doğal güzellikleri ve temiz havası, kuzey ışıkları izleme deneyiminiz için harika bir atmosfer sunuyor. Kuzey Işıkları Festivali gibi etkinlikler, yerel kültürü ve gelenekleri keşfetme fırsatı sağlıyor. Norveç, kuzey ışıklarını gözlemlemek isteyenler için unutulmaz bir macera vaat ediyor.
İsveç’in en kuzey noktasındaki Kiruna bölgesinin Abisko Köyü’ndeki Ulusal Park Kuzey Işıkları’nı izlemek için en ideal ve öne çıkan yerlerden biri. Bu şehirde mayıs ayı sonundan temmuz ortalarına kadar gece olmuyor. Aralık ortasından ocak ayı başına kadar da hep karanlık geçiyor, gündüzü yaşamıyorsunuz. Ayrıca sadece 100 kişilik nüfusuyla bu kentin az olan yerleşimi de karanlık olması açısından bir avantaj. Kiruna’da bir kültür turu yapabiliyor, Sami kültürünün izlerini de görebiliyorsunuz. Ulusal Park’taki 70 kilometre çapındaki göl, Kuzey Işıklarının muhteşem yansımasıyla ünlü. Ayrıca, İsveç’e gelenler farklı bir konaklama deneyimi için buz otellerde kalmayı tercih ediyor. Kuzey Işıklarını görmek için İsveç’i seçerseniz Ren geyiklerini ellerinizle besleyebilir, göl üzerinde geyikli turlara çıkabilir, kar altındaki saunalarda keyif yapabilirsiniz. İsveç’e gitmişken başkent Stockholm de görülmeye değer güzellikte.
Kuzey Işıkları turu biraz maliyetli bir seyahat rotası ancak Finlandiya, İsveç ve Norveç gibi İskandinav ülkelerine göre daha uygun bütçelerle gidilebilen bir ülke. Ayrıca yılın neredeyse 200 günü Kuzey Işıkları’nı izleme şansınız var, yani bu muhteşem doğa olayına şahit olma şansınız daha yüksek diğer yerlere kıyasla. Finlandiya’nın kuzeyindeki Luosto, Laponya bölgesindeki Kakslauttanen gibi şehirler Kuzey Işıkları Finlandiya turlarında en çok tercih edilen yerler arasında. Fin Laplandı, İglo köyleriyle meşhur ve size konaklama açısından da farklı tecrübeler sunuyor. Kutuplardaki camdan evler Kuzey Işıkları manzarasının yanı sıra odunla ısıtılan saunalarıyla da konfora farklı bir boyut katıyor. Fin Laplandı Noel Baba’nın köyü olarak da bilinen Santa Claus Köyü’nün de olduğu yer. Burası çocuklu ailelerce yılbaşı tatil rotası olarak da tercih ediliyor. Finlandiya Kuzey Işıkları turları Ren geyiklerinin çektiği arabalarıyla renkli safariler, buz balıkçılığı, buzkıran maceraları gibi farklı aktiviteleri de kapsıyor.
Büyük bir bölümü kuzey kutbunda olduğundan Rusya’da da kuzey ışıkları izlenebiliyor fakat konu turizme geldiğinde listemizdeki diğer yerler kadar gelişmiş olduğunu söyleyemeyiz. Ama aralık, ocak aylarında ışıkların en yoğun görüldüğü yerlerden Kola Yarımadası’ndaki Murmansk şehri kayak aktiviteleri ve Kuzey Işıkları seyri açısından oldukça aktif. Fakat bunun dışında yapabileceğiniz pek bir aktivite mevcut değil, konaklama bakımından da ortalama tecrübe sunan bir yer. Yine de kuzey ışıklarını izlemek için tercih edebileceğiniz en ekonomik yerler arasında olduğundan listenize ekleyebilirsiniz. Murmansk şehrinin efsanevi bir soğuğa sahip olduğu konusunda da uyaralım, diğer yerlere kıyasla gerçekten fark edilir derecede daha soğuk.
Kanada, ülkemize çok ama çok uzak olsa da Kuzey Işıkları için önerebileceğimiz çekici kış rotalarından. Ülkenin kuzeyindeki Yukon bölgesi hem kayak aktiviteleri hem de bakir Tundra doğasıyla kış gezginlerini mest ediyor. Zaten Aurora turları için de en çok burası öneriliyor. Yine kuzeyindeki Yellowknife ve Calgary şehirleri ulusal parklardan izleyebileceğiniz muhteşem Kuzey Işıkları’yla ülkenin en gezilen yerlerinden. Kanada’da kutup ayılarıyla uzaktan da olsa karşılaşma şansınız da var. Zaten yakın teması siz de tercih etmezsiniz.
Kuzey Işıkları’nı görmek için İzlanda bütçesel anlamda pahalı bir seçenek. Ama kuzey ışıkların yanı sıra pek çok filmin çekildiği masalsı mekanları, lagünleri, şelaleleri, volkanları ve rengarenk doğasını da keşfetme şansınız var. Eğer soğuktan pek hoşlanmıyorsanız listemizdeki diğer yerlere kıyasla daha ılıman bir iklime sahip olduğunu da söyleyebiliriz. İzlanda’nın başkenti Reykjavik’te yer alan, UNESCO ödülüne sahip Thingvellir Ulusal Parkı’nda kuzey ışıklarınının baş döndürücü güzelliklerini eylül başından nisan ortasına kadar izleyebilirsiniz. Üstelik İzlanda’nın tarihinde kültürel değere sahip Mavi Lagün havuzlarında yüzerken kuzey ışıklarını seyretmek de benzersiz bir keyif.
Kar ülkesi dendiğinde çoğu kişinin hayallerini süsleyen masalsı Danimarka, geniş bir Aurora bölgesinde yer aldığından kuzey ışıklarını izleyebileceğiniz en güzel yerlerden. Renkleri o kadar belli oluyor ve o kadar yakın hissettiriyor ki gözünüzü alamıyorsunuz. Ülkenin neredeyse her yerinden kuzey ışıkları izlenebiliyor fakat en popüleri elbette Grönland Adası oluyor. Burada pek fazla yerleşim alanı olmadığı için yapay ışıklara maruz kalmadan kuzey ışıklarının tadını çıkarabiliyorsunuz. Grönland’a gelmek için önerilen aylar ise kasım ya da şubat. Kayak tatilinin zevki de kuzey ışıklarının güzellikleri de en güzel bu zamanlarda deneyimleniyor.
Kuzey ışıkları denince İskoçya genellikle göz ardı edilebiliyor. Ama atlamamak lazım. Göz ardı edilmesinin en büyük sebebi sadece ulaşımının biraz zor olması. Genellikle uçak seferleri az ve aktarmalı olabiliyor bu da bazı kişileri İskoçya fikrinden caydırabiliyor. Yine de kuzey ışıklarının göz kamaştırıcı cazibesinin yolun uzunluğuna kesinlikle değdiğini söyleyebiliriz. Kendine ait köklü kültürünün atmosferini gittiğiniz her yerde hissedebiliyorsanız. Yani kültürel bir geziyi de asıl amacınızla birleştirebilirsiniz. Kuzey ışıklarına gelecek olursak en ideal yerin denizle çevrili Caithness ilçesi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Hem harika manzaralara sahip hem de hiç yapay ışık sorunu yok. Konaklama seçenekleri de doğru zamana denk getirirseniz ekonomik olabiliyor. Eylül başından Ocak sonuna kadar uzanan dönem kuzey ışıklarını görmek için en güzel zamanlardan diyebiliriz.
ABD’nin kuzeyindeki Alaska Eyaleti kuzey ışıklarının aydınlattığı en ücra yerlerden. Gökyüzünün çoğunlukla açık olması ve kaplıcaların seyre kattığı ısınma konforu da bu eyaleti en ideal seçenekler arasına sokuyor. Kuzey ışıklarını Alaska’nın hemen hemen her yerinden izleyebilirsiniz ama Fairbanks şehri en ideal yer olabilir. Çünkü hem gökyüzü çok açık gözüküyor hem hava nispeten daha iyi oluyor hem de kaplıca seçenekleri daha fazla. Amerika, Alaska’nın bu yönüne maalesef yeteri kadar önem göstermemiş bu yüzden turizm olanakları biraz kısıtlı. Yani gittiğiniz zaman İskandinav ülkelerindeki gibi masalsı anlar yaşayamayabilirsiniz. Burada kuzey ışıklarını izlemek daha gündelik, sıradan bir olay gibi karşılanıyor. Eğer bu hal sizi cezbediyorsa veya Alaska’ya halihazırda kolay bir ulaşım imkanınız varsa terci edebilirsiniz.
Kuzey ışıklarından bir gökkuşağı kadar iç içe geçmiş renkler beklemeyin. Arada yan renkler olsa da bu dans en çok da yeşil, mavi, mor ve kırmızının dansı. Yeşil ve mavi renkler oksijen – nitrojen moleküllerinden (ki en yoğun renkler de bu renkler), mor ve kırmızı renkler ise oksijen – nitrojen atomlarından oluşuyor.
Kuzey ışıklarının harika renklerini görmek için seçtiğiniz ülke neresi olursa olsun, bu deneyimi en iyi şekilde yaşayabilmeniz için size gereken şey karanlık bir gece ve apaçık bir gökyüzü. Zaten bu konuda istisnai olarak öne çıkan yerleri yazımız boyunca da belirtmiştik. Açık bir gökyüzü renkleri daha temiz, karanlık bir gece de dansı daha canlı izlettiriyor. Kuzey ışıkları rotasındaki otellerin en çok da şehirden izole ormanlık alanlar içine kurulmasının sebebi de aslında bu.
Bir diğer adıyla Kutup Aurorası olarak da bilinen kuzey ışıklarının oluşabilmesi için bazı şartlar gerekmekte. Güneşten kopan parçacıkların sanki bir mıknatıs tarafından çekilircesine yeryüzünün manyetik alanına girmesi ve bu parçacıkların atmosferdeki gaz molekülleriyle birleşmesiyle meydana gelen ışık parçacıkları yalnızca Kuzey Kutbu’nda gözlemlenebiliyor. Tabii bu ışık yansımalarının meskeni kutuplar olunca, Kuzey Kutbu’nun yanında Güney Kutbu bölgesini de es geçmemek gerekiyor. Evet güneyde de bu büyü var ve Güney Işıkları’nın adı da Aurora Australis. Peki neden Güney Işıkları değil de Kuzey Işıkları rotası daha çok biliniyor diyorsanız Güney Işıkları Kuzey Işıkları’na göre daha dar bir alanda, Yeni Zelanda ile Tazmanya bölgelerinde gözlemleniyor. Dolayısıyla kuzey ışıklarını izlemek için daha çok yer elverişli olduğundan daha çok ilgi görüyor.
Kuzey ışıklarını pek çok farklı ülkeden izleyebiliyorsunuz ve zaman aralıkları bu ülkelere göre değişkenlik gösterebiliyor. Kimisinde birkaç hafta erken görülürken kimisinde bir ay geç görüldüğü de oluyor. Bu yüzden kesin bir şey söylemek pek doğru değil ama genel olarak 23 Eylül – 21 Mart aralığı en ideal zamanlar diyebiliriz. Kutup ülkelerine düzenlenen kış turları da zaten en çok bu dönemlerde yapılıyor.
Kuzey Işıkları’ndan böylesine detaylı bahsetmişken daha dar coğrafyalarda olduğu için pek de adı anılmayan Güney Işıkları’na değinmeden de geçmeyelim. Güney Işıkları yani Aurora Australis’ler Kuzey Işıkları kadar kendini gösteren doğa olayları değiller. Yılda sadece 4 ya da 5 kez şahit olabileceğiniz ışık dansının en beklendiği dönemler Mart ile Eylül arasındaki zaman dilimi. Tabii denk gelirseniz kendinizi şanslı hissedeceğiniz bu dönemdeki birkaç gün içinde ekinoksları da kaçırmayın diyoruz. Gördüldüğü ülkeler;
Güney Işıkları’nın gözlemlendiği bu kıta ülkesinde Güney Kutbu’na en yakın yer olan Tazmanya’yı en başa yazabilirsiniz. Tazmanya’nın en güzel seyir köşesi ise Cradle Dağı. Yalnız şunu da not düşelim ki Tazmanya olsun ya da Yeni Zelanda olsun sırf Güney Işıkları için seçebileceğiniz bir rota değil. Çünkü hem çok uzak hem de kuzey ülkelerindeki gibi bir manzarayla karşılaşma olasılığınız çok düşük. Ama bir seyahat planınız varsa ekinoks dönemlerine denk getirebilir, gitmişken UNESCO kültür mirası olarak korunan doğal güzelliklerle de tanışabilirsiniz. Tazmanya’nın Aborjin kültürünü tanımak için iyi bir keşif noktası olduğunun da altını çizelim.
Yeni Zelanda’da Güney Işıkları’nın dansını en iyi izleyebileceğiniz yerler, adanın en güneyindeki Stewart Adası ve Catlins bölgesi. Stewart Adası ışıkları seyretmeye gelen turistler için hazırlıklı; ışıkların görüldüğü anda charter uçaklarla havalanıp yüksekten fotoğraflama şansınız da oluyor. Zaten güney ışıklarının görülebildiği aralıklarda Yeni Zelanda’yı en çok da profesyonel fotoğrafçılar tercih ediyor. Bu zamanlarda doğa manzaraları da bir başka güzel olduğundan fotoğrafçılık veya seyir keyfi bakımından bir taşla pek çok kuş vurmak mümkün.