Köklü tarihi ve zengin kültürü ile göz kamaştıran bir şehir Şanlıurfa. Eski mimarinin izlerini taşıyan ve mistik bir görünüm sunan şehir, her yıl binlerce ziyaretçinin de uğrak noktası. Yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgisini çeken şehir, birbirinden güzel tarihi yapılar yanı sıra peygamberlere kadar giden bir geçmişe de sahip.
{ad:0}Anadolu'nun eski yerleşim yerleri arasında bulunan Şanlıurfa'ya yolunuz düştüğünde her ilçesinde ayrı bir lezzet bulmanız mümkün. Dillere destan ve parmaklarınızı yedirtecek cinsten bir mutfağa sahip olan Şanlıurfa, yıllar boyunca topraklarında yaşamış kadim medeniyetlerin izlerini günümüz mutfağında da sürdürüyor. Son yıllarda Güney ve Doğu Anadolu şehirlerinde yapılan Gastronomi çalışmaları nedeniyle Türk mutfağına olan ilgi artmakta ve geçmiş ile günümüz tatları sentezini çok başarılı şekilde nesillere aktarmak için çalışmalar devam etmekte. Dilerseniz Şanlıurfa mutfağına bu yazımızda yakından bir göz atalım ve meşhur Urfa yemeklerini mercek altına alalım.
{search:sanliurfa-otelleri,Şanlıurfa Otelleri}
Şanlıurfa’ya yolunuz düştüğünde sanırım ilk merak ettiğiniz şey; ''Şanlıurfa'nın neyi meşhur acaba?'' sorusunun cevabı olacaktır. Şanlıurfa denildiğinde mutfağının ağırlıklı olarak et yemeklerinden oluştuğunu bilmelisiniz. Şanlıurfa kebap çeşitleri ile oldukça meşhur bir şehrimiz. Hazırsanız bu bölümde Şanlıurfa’nın lezzetli yemeklerinden biraz bahsedelim ve ‘’Urfa’da ne yenir?’’ sorunuzu detaylı olarak cevaplayalım.
Şanlıurfa mutfağı denilince patlıcan mutfağın en vazgeçilmez sebzeleri arasında. Genelde kebapların ve ev yemeklerinin yanında servis edilen patlıcan söğürme, patlıcanların közlendikten sonra ezilmesi ve içerisine sarımsak, tuz katılması ile elde ediliyor. Görüntüsü basit bir meze iken, tadı özellikle et yemekleri yanında harika oluyor. Yaz ve sonbahar aylarında yolunuz Şanlıurfa’ya düşerse bu yemeği mutlaka denemenizi öneririz.
Güneydoğu denilince kebapsız bir sofra düşünülmemeli. Urfa kebap ise Şanlıurfa’ya geldiğinizde mutlaka tatmanız gereken bir lezzet. Mevsim ne olursa olsun güzel bir etten yapılan kebap yanına meyhane pilavı, mevsim sebzeleri ve güzel bir salata iyi gider.
Görünümü fındık lahmacunu andıran ağzı açık, aslında Şanlıurfa’nın en çok tüketilen hamur işi. Elle açılan hamurun içine konulan kıyma harcı, fırında bir güzel pişiriliyor ve lezzetli bir tat ortaya çıkıyor. Her kebapçıda bulabileceğiniz bir lezzet, ağzı açık.
Yine geleneksel Urfa yemekleri arasında sayabileceğimiz Üzlemeli Pilav, kuş üzümü, kuşbaşı et ve nohutun pilav üzerine konulan hali oluyor. Tadının bambaşka olmasının sebebi malzemelerin et suyunda pişerken, tencerenin içerisine pekmez de katılmasıdır. İlginç ve lezzetli tadını ise buradan alıyor. Şanlıurfa seyahatinizde gittiğiniz restoranda mutlaka bu tadı denemenizi şiddetle öneriyoruz.
Şanlıurfa’da patlıcandan sonra en çok kullanılan sebze domatestir. Frenk kelimesi Şanlıurfa halkı tarafından domatese verilen isim. Aslında baktığınızda domates, et ve soğanın kebap olmuş hali diyebiliriz bu kebap için.
Tüm Güneydoğu Anadolu’da olduğu gibi Şanlıurfa’da da içli köfte oldukça sevilen ve tüketilen bir yemek. Diğer yörelerden farkı bulgur harcına şam fıstığı eklenmesi. Hem kızartma hem de haşlama yiyebileceğiniz Şanlıurfa usulü içli köfteyi her restoranda bulabilirsiniz.
Görüntüsü Adana’nın fellah köftesini andıran Yahudi köftesi, Şanlıurfa’nın eski ve geleneksel yemekleri arasında sayılmaktadır. Arap mutfağından Şanlıurfa mutfağına geçen bu lezzet bulgur ve etin farklı baharatlarla yoğurulmasından oluşuyor ve haşlanarak hazırlanıyor.
Urfa’ya gelmişken ciğer yemeden olmaz. Kuyruk yağı ile yapılan ciğer şişi her restoranda afiyetle yiyebilirsiniz.
Urfa demek çeşit çeşit kebap demek! Kebap Şanlıurfa yemekleri arasında vazgeçilmez bir lezzet. Patlıcan ve çeşitli sebzelerin etle buluştuğu bu kebap türü büyükçe bir tepsi fırına verilerek yapılmakta. Özellikle Birecik yöresine ait olan bu kebabı dilerseniz Şanlıurfa merkezde yiyebilir, dilerseniz Halfeti geziniz sonrasında Birecik ilçesine uğrayarak güzel bir restoranda deneyebilirsiniz.
Anadolu’nun hemen hemen her bölgesinde olan Tirit, Urfa’da da oldukça yöresel bir yemek olarak karşımıza çıkıyor. Ekmek üzerine lime lime yumuşacık et ile hazırlanan tirit yemeğini mutlaka denemenizi tavsiye ediyoruz.
Şanlıurfa mutfağı ağırlıklı olarak etten oluşuyor demiştik. Sini taraklık yemeği de Şanlıurfa bölgesinin en çok sevilen ve tüketilen yemekleri arasında. ''Taraklık'' halk arasında telaffuz edilse de aslında pirzolaya verilen isimdir. Pirzola parçalarının sini tepsisine dizilerek, taze ve domatesle birlikte pişirilmesi ile hazırlanıyor. Kalabalık ailelerde, önemli davetlerde sunulan bu lezzeti, Şanlıurfa’da birçok restoranda deneyebilirsiniz.
Şanlıurfa’nın belki de en eski ve geleneksel yemekleri arasında yer alan Borani, yuvarlanmış bulgur köftelerinin kızartılması sonrasında et, nohut , kuyruk yağı karışımı olan sulu yemek içerisine eklenmesi ile hazırlanıyor. Yine oldukça doyurucu olan bu Urfa yöresel yemeğini birçok yerde tatmanız mümkün.
Evet yanlış duymadınız, Şanlıurfa’da tam bir gastronomi lezzeti olan karamelize soğanlı ve tadını asla unutamayacağınız bir mercimek çorbası mevcut. Leziz ve sıcak bir yemek yemek istiyorsanız, bu çorba tam size göre.
Aslında soğuk ayran aşı çorbası şeklinde yapılan bu çorba Urfalıların en çok sevdiği çorbalar arasında. Nohut, dövme, yumurta, yoğurt ve çeşitli baharatların birleşimi ile hazırlanan bu soğuk çorba, yüksek sıcakların baş gösterdiği yaz mevsiminde Şanlıurfa’da hayat kurtarıcı ve besleyici bir yemek.
Aslında Güneydoğu mutfağında ve Adana yöresinde de göreceğiniz Kulak çorbası kuşbaşı et, mantı, nohut, soğan ve baharatların birleşmesi sonucu oluşan lezzetli ve besleyici bir yöresel yemek.
Arap mutfağından geçen Mırra oldukça acı ve ağır bir kahve çeşidi. Özel minik fincanlarda sadece bir yudumluk servis edilen Mırra kahvesi, aslında her damak tadına uygun değil. Yapım aşamasında kakule bitkisinin tohumları kullanılması nedeniyle oldukça ağır bir tada sahip olan kahve mutlaka yemeklerden sonra az bir dozda tüketilmelidir.
Meyan bitkisinin kökünden yapılan ve özellikle Ramazan ayları yanı sıra sıcak yaz mevsimlerinde tüketilen Meyan şerbeti halk arasında ''Biyanbalı'' olarak da bilinmekte. Kahramanmaraş’ta da oldukça tüketilen bu içecek sıcak yaz günlerinin soğuk kurtarıcısı görevinde.
Olgunlaşmamış üzümlerin toplanması sonrasında kurutulması, ezilmesi ve akabinde süzülerek su ve şeker katılarak hazırlanması ile elde edilen Koruk Şurubu Şanlıurfa’da en çok tüketilen bir başka içecek.
Aslında Adıyaman mutfağının meşhur tatlısı olan Şıllık tatlısı Şanlıurfa’da da oldukça sevilmekte ve tüketilmektedir. Un ve sütün çırpılarak krep gibi pişirilmesi sonrasında tereyağ ve pekmez ile hazırlanan bu tatlı, en son şerbetin üzerine dökülmesi ile sunulmaktadır. Üzerine ise en son ceviz veya fıstık dökülerek servis ediliyor.
Kebabı ile meşhur olan her yörede baklava olmazsa olmaz. Şanlıurfa’da güzel bir yemek sonrası herhangi bir yerde baklava yiyebilirsiniz.
Esasında lokma gibi bir tada ve görüntüye sahip olan bu tatlı, mayalı ya da mayasız hamur kızartmasının üzerine şerbet dökülmesi ile hazırlanıyor. Pratik ve de en çok tüketilen Şanlıurfa tatlıları arasında olması nedeniyle herhangi bir yerde gördüğünüzde, deneyebilirsiniz.
'Şanlıurfa’da ne yenir?'' Elbette Urfa usulü çiğ köfte! Aslında ana yemek sayılabilecek Urfa çiğ köfteyi abur cubur kısmına eklemek istedik. Her ne kadar çiğ köfte denildiğinde akla ''Adıyaman'' gelse de, Urfa’nın çiğ köftesi de bir başkadır. Etsiz yapılan çiğ köfteye farklı olarak yumurta konuyor. Şanlıurfa’ya geldiğinizde lezzetli bir çiğ köfteye kimse hayır dememeli!
Şanlıurfa’da bulgur özellikle esmer olanı oldukça tüketilmektedir. Dövülmüş et ile hazırlanan aya köftesi Şanlıurfa’ya özgü isot ve ev yapımı salça ile yapılmakta ve lezzetini bu iki yöresel malzemeden almaktadır. Urfa halkının atıştırmalığı hatta çay yanında yediği aya köftesi kızartılarak yapılmaktadır.
Urfa’da bayramların en güzel atıştırmalığı olan külünçe esasında kıyır kıyır bir kıvama sahip olan tuzlu bir çörek. Bol mahlepli olan bu atıştırmalık çay yanında ideal. Şanlıurfa’ya gittiğinizde bir fırına uğramadan, evinize dönmeyin.
Sıcak kanlı insanları ve elde değmemiş güzellikleriyle ön plana çıkan Şanlıurfa ile ilgili merak ettiğiniz pek çok detayı Şanlıurfa Gezi Rehberi adlı yazımızda okuyabilirsiniz.
{search:sanliurfa-otelleri,Şanlıurfa Otelleri}
Bölgesel olarak yakın olmasına rağmen farklı lezzetler tatmak isteyenler Mardin'i de değerlendirebilirler. Bu noktada Mardin'de Ne Yenir? Mardin'in Meşhur Yemekleri ve Yöresel Lezzetleri başlıklı blog yazısına göz gezdirmekte yarar var.