Cittaslow Nedir? Türkiye’nin En Sakin Şehirleri

Son zamanlarda hiç dikkatinizi çekti mi bilmiyoruz, hayatımıza "yavaş şehir" diye bir kavram girdi. Orijinal ismi ''cittaslow'' olan bu yavaş şehirler, aslında bir belediyeler birliği. Büyük ve kalabalık metropollerin hızlı yaşamlarının aksine, cittaslow sertifikasına sahip bu yavaş şehirlerde, hayat olabildiğince sakin, doğal ve samimiyet içerisinde ilerliyor. Yani neredeyse tüm beyaz yakalıların özlemini duyduğu kavramlar. Büyük gökdelenlerin gölgelediği, trafikte sıkışmış, yapay sebze-meyvelerin sofralarda yer edindiği ve dokunmatik ekranların esir aldığı hayatlardan bahsediyoruz.

Yaşam kalitesini arttırmayı hedefleyen bu oluşumda son moda araçların yerine bisikletler tercih ediliyor ve arabalar şehir merkezinden uzak tutuluyor. Yavaş şehirlerde ise sadece sebzenin değil, insanın da en doğalını bulabiliyorsunuz. Büyük marketlerin yerine bakkallar ya da alışveriş merkezlerinin yerine butikler tercih ediliyor. İnsanlar birbirleriyle WhatsApp'tan değil, çat-kapı iletişim şeklini benimsemişler. Ülkemizde de var olan bu yavaş şehirler, özlemini çektiğimiz ütopik bir dünyayla buluşturuyorlar bizleri. Cittaslow Türkiye’de Nasıl ilerliyor, küçük şehirler nasıl ''Cittaslow'' şehirlere dönüşüyor gelin bu yazımızda detaylı olarak inceleyelim.

Cittaslow Nedir?

Modernleşme ve küreselleşme süreciyle birlikte şehirde yaşam hızlı akmaya başladığı için pek çok şey değişti. Hızlı yaşanılan ve çabuk tüketilen her şey şehir kültüründe de kendini gösteriyor. Hal böyle olunca kentlerde yaşayan halk birbiriyle paylaşmak, sosyalleşmek ya da bir araya gelmek yerine farklı aktivitelere yöneliyor. Hızlı yaşamda yenilen yemekler de aynı hızla tüketiliyor ve bu durum fast food anlayışını, AVM yaşamını, yeşil alanların yok edilip yerine otopark yapımını getiriyor. İşte Cittaslow anlayışı bu hızlı yaşama ve onun olumsuz sonuçlarına karşı duran bir hareket.

Cittaslow yani sakin şehirlerin en büyük özelliği, tarihi, doğası, kültürü, gelenekleriyle değişen ve gelişen dünya karşısında geleneklerine bağlı olarak yaşamlarını sürdürmeyi başaran şehirler olması. Zamanın yavaş aktığı, acele hiçbir iş olmayan, dokusuyla insanların havasını değiştiren şehirler olmasının yanı sıra, sürdürülebilir turizmi ve doğayı savunan sakin şehir projesi, uluslararası çapta verilen destekler nedeniyle de hızla büyümektedir.

Bu felsefe insanların yaşamdan zevk almasını ve yaşamaktan zevk alınacak bir hızda yaşanmasını içeriyor. Cittaslow hareketi, sürdürülebilir, el sanatlarına, doğasına, gelenek ve göreneklerine sahip çıkan ve insanların birbirleriyle iletişim kurabilecekleri bir kent anlayışını savunur. Bunları yaparken de yenilenebilir enerji kaynakları kullanmaya teşvik ediyor ve alt yapı sorunlarına çözüm arıyor.

Cittaslow Olmanın Kriterleri Nelerdir?

1999 yılında İtalya’da başlayan cittaslow hareketi, nüfusu 50.000 altında olan kentlerin üye olabileceği uluslararası belediyeler birliği olarak adlandırılıyor. Bu birliğe üye olmak için bazı kriterler mevcut. Bir kentin cittaslow olabilmesi için tarım, turizm, esnaf, yaşam kalitesi, çevre düzenlemesi, altyapı ile ilgili sürdürülebilir politikalara sahip olması gerekiyor. Bu kriterleri yerine getiren kentler cittaslow olmak için başvuru yapıyor ve uygun bulunursa da cittaslow ünvanı alıyor.

Cittaslow hareketinin ülkemizde tanınması ise Seferihisar'ın 2009 yılında "Yavaş Şehir" sertifikasını alması ile gerçekleşti. Daha sonrasında bu harekete, 2011 yılında yeni eklenen şehirlerimiz ise Gökçeada, Akyaka, Taraklı ve Yenipazar. Yavaş şehir sertifikasına sahip bu beldelerimizin neden kabul edildiğine bir göz atalım…

Sakin şehir olabilmek için projenin belirlediği yedi kriter mevcut. Bunlar aşağıdaki başlıklar çerçevesinde inceleniyor:

• Kentsel yaşam Politikası; Örneğin nüfusun 50.000’den az olması,
• Çevre, doğa, sürdürülebilir yaşama yönelik projeler,
• Altyapıya yönelik projeler,
• Esnaf ve zanaatkarlarla ilgili sürdürülebilir bir politika,
• Kent yönetimi, yapılan projeler, programlarla ilgili sunumlar,
• Sosyal uyum ve ortak değerlerin belirlenmesi,
• Misafirperverlik ve farkındalık için eğitim çalışmaları

Türkiye’deki Cittaslow Şehirleri Hangileri?

Yavaş yaşam, sürdürülebilir kalkınma, korunan kent ruhu ve iyi, temiz ve adil gıda ile yavaş yemek ilkelerini bir araya getiren ve sakinlerine daha huzurlu bir yaşam sunan cittaslow hareketi tüm Türkiye’de de varlığını gösteriyor. Dünya genelinde oldukça ses getiren bir hareket olarak karşımıza çıkan cittaslow, 31 ülkeden 278 kentin katılımıyla genişlemeye devam eden bir felsefe.

Cittaslow ilan edilmiş şehirlerden 24 tanesi Türkiye’den. Her biri birbirinden farklı ve eşsiz güzelliklere sahip olan bu kentler, çevre düzenlemesi, sakin atmosferi ve doğal güzellikleriyle ön plana çıkıyor. Hem bu felsefeyi anlamak hem de şehirlerimizin tarihi ve kültürel dokusuna sahip çıkmak için cittaslow hareketi her anlamda olumlu sonuçlar doğuruyor. İşte Cittaslow Türkiye Listesi:

• Ahlat, Bitlis
• Akyaka, Muğla
• Arapgir, Malatya
• Eğirdir, Isparta
• Finike, Antalya
• Gerze, Sinop
• Gökçeada, Çanakkale
• Göynük, Bolu
• Güdül, Ankara
• Halfeti, Urfa
• İzmir
• Seferihisar, İzmir
• Foça, İzmir
• İznik, Bursa
• Kemaliye, Erzincan
• Köyceğiz, Muğla
• Mudurnu, Bolu
• Perşembe, Ordu
• Şavşat, Artvin
• Taraklı, Sakarya
• Uzundere, Erzurum
• Vize, Kırklareli
• Yalvaç, Isparta
• Yenipazar, Aydın

Türkiye’de daha genç kalmanız için yaşamanız gereken sakin şehirlerden bazılarını bu yazımızda listelemek istedik. Emekli olduğunuzda ya da şehir hayatından uzaklaşmaya karar verdiğinizde bu listemizdeki şehirler gelecek hayalleriniz için umarız yardımcı olur.

Seferihisar, İzmir

Kasım 2009’da yavaş şehir seçilen İzmir’in Seferihisar ilçesi, ülkemizde bu unvana kavuşan ilk yer olma özelliği taşıyor. Bu anlamda Türkiye’nin yavaş şehir başkenti olan Seferihisar, kalabalık şehirlerin keşmekeşinden kendinizi sıyırıp, geri kalan ömrünüzü sürdürebileceğiniz yerlerin başında geliyor.

Mesela Seferihisar’da halkın çoğunluğu ulaşım aracı olarak bisiklet kullanıyor. Teknoloji ise insanların hayatlarını kaplamaktan ziyade, kullanım amacını hiçbir şekilde aşmıyor. Kişiye ve çevreye zarar verebilecek şeylerin sayısı yok denecek kadar az. Tüm bu yönleriyle Seferihisar, ömrünüze ömür katacak bir yer. {search:seferihisar-otelleri,Seferihisar Otelleri}

Perşembe, Ordu

Ordu’nun Perşembe ilçesi de ülkemizde seçilen yavaş şehirlerden biri. Bitki örtüsü açısından oldukça zengin bir bölge olan Perşembe, ılıman iklimiyle kucak açıyor ziyaretçilerine. Ancak siz bu güzel ilçenin ziyaretçisi olmaktan çok, oranın yerlisi olun deriz. Özellikle kendinizi çok yaşlanmış hissediyorsanız, bırakın Karadeniz’in doğası sizi bir güzel kendinize getirsin.

Perşembe’nin öyle zengin bir toprağı var ki, çıplak bir yer görmek neredeyse imkansız. Yeşilin her tonunu görebileceğiniz Perşembe, Karadeniz’in en bakir koy ve plajlarına da ev sahipliği yapıyor aynı zamanda.Son olarak menderesleri ile ünlü Perşembe Yaylası'nı mutlaka görmeden Ordu gezinizi tamamlamayın. {search:persembe-otelleri,Perşembe Otelleri}

Yalvaç, Isparta

Isparta’nın sevimli ilçesi Yalvaç da, cittaslow unvanına hak kazanmış bölgelerimizden biri. Ülkemizin en önemli kültür noktalarından biri olan Yalvaç, o kadar çok medeniyete ev sahipliği yapmış ki, bunu 5000 yıllık tarihi süreçte geriye kalan eserlerle görebilmek mümkün.

Anadolu’nun kıymetli değerlerini elinde tutan Yalvaç, büyük metropollerde unutulup giden geleneksel yaşama yeniden kavuşabileceğiniz bir yer. Bundan sonraki hayatınızı kültürel olarak daha zengin ve keyifli bir şekilde geçirmek istiyorsanız, Yalvaç sizin için doğru bir seçim olacaktır. {search:yalvac-otelleri,Yalvaç Otelleri}

Taraklı, Sakarya

Yavaş şehir ilan edilerek salyangoz amblemi kazanan bir diğer bölgemiz de Taraklı. Hem Sakarya’nın hem de ülkemizin en şirin ilçelerinden biri olan Taraklı’da, henüz keşfedilmemişliğin verdiği bir güzellik hakim. Çekilen bir reklam filmiyle kaderi değişen Taraklı, bu sayede bilinirliğini biraz daha artmış olsa da, hala daha sakin ve huzurlu bir ortamın hakimiyeti sürüyor. Sokaklar ve parklar tertemiz, hava ise rutubetsiz ve temiz… Kısacası kalan hayatınızı Taraklı’nın şirin Anadolu evlerinden birinde geçirmemeniz için hiçbir neden yok. {search:tarakli-otelleri,Taraklı Otelleri}

Gökçeada, Çanakkale

2011 yılının Haziran ayında cittaslow unvanı alarak, dünyanın ilk ve tek sakin adası olan Gökçeada, nostaljik evleri, doğal yaşamı, organik ürünleri ve spor imkanları ile bu unvanı sonuna kadar hak ediyor. Türkiye’nin en batı noktasında yer alan ve en büyük adası olma özelliği taşıyan Gökçeada, bozulmamış doğası ve tarihi dokusu ile kucak açıyor bizlere. Çeşitli kültürlerin eşsiz bir şekilde harmanlandığı Gökçeada, kalan hayatınızı daha genç hissederek geçirmek için mükemmel bir seçim olacaktır. {search:gokceada-otelleri,Gökçeada Otelleri}

Vize, Kırklareli

Trakya’da eşsiz ve henüz az kişi tarafından keşfedilmiş bir coğrafya Vize. Kırklareli’nin bu güzide ilçesi, sahip olduğu doğal güzellikleri ve tarihi zenginlikleri ile yavaş şehir unvanı alan bölgelerden biri. İstanbul’a yalnızca 1,5 saat mesafede olmasına rağmen, çılgın kalabalıktan eser yok Vize’de.

Tarihsel kültürü ve özlemini çektiğimiz doğası ile adeta bir cennet köşesi olan Vize, oldukça şirin ve sakin bir yer. Gözlerinizin altında beliren yorgunluk belirtilerinden kurtulmak için yaşanacak ideal adreslerden biri Vize. {search:vize-otelleri,Vize Otelleri}

Akyaka, Muğla

Ülkemizde yavaş şehir unvanı kazanmış bir başka yer de Akyaka Gökova. Hatta bilenler bilir, Akyaka vizyonu diye bir şey vardır. Yani doğaya saygı, güçlü altyapı, sürdürülebilir turizm, birlik ve beraberlik ilkesi, Akyaka’nın vizyonunu oluşturan şeyler. Arkasında yemyeşil dağlar, önünde masmavi bir deniz…

Düşlerinizde yer bulan o huzur dolu, sessiz ve sakin kasaba Akyaka’nın ta kendisi oluyor. Yediğiniz, içtiğiniz her şey doğal ortamda, sağlıklı bir şekilde yetiştiriliyor. Etrafta ne gözü rahatsız eden betonlar, ne de çevre ve gürültü kirliliği bulunuyor… Tüm bunlardan uzakta kalmış cennetten bir köşe Akyaka. {search:akyaka-gokova-otelleri,Akyaka Gökova Otelleri}

Yenipazar, Aydın

Cittaslow unvanı alarak ülkemizin en yaşınılası yerlerinden biri olmaya hak kazanan Yenipazar, tası tarağı bırakıp Ege’ye yerleşmek isteyenler için güzel bir alternatif. Aydın’a 40 km uzaklıkta yer alan bu güzel ilçe, ormanlarla kaplı bir dağın eteğine konuşlanmış muazzam yerlerden biri.

Her sabah uyandığınızda mis gibi dağ ve Ege havasını içinize çekecek ve zaman geçtikçe aynada kendini daha genç gören biriyle karşılaşacaksınız. Bu da Yenipazar’ın havasında saklı olan sihirli bir iksirin etkisi… {search:aydin-otelleri,Aydın Otelleri}

Halfeti, Şanlıurfa

Büyüleyici güzelliğinin yanı sıra, insanı huzura boğan farklı bir atmosfer hakim Halfeti’de. Şanlıurfa'nın en yeşili bol ilçesi olan Halfeti, belki de bu yüzden oldukça etkileyici bir görünüme sahip. Sahip olduğu yavaş şehir unvanına yaraşır bir şekilde, Halfeti gerçekten de sindire sindire yaşanması gereken bir yer.

Ne yazık ki bir kısmı Fırat Nehri’nin acımasız suları altında kalmış. Güneydoğuya yerleşmek, radikal kararların en büyüğü olmasına rağmen, gerçek acılarla yüzleşmiş ve bu yüzden de hayata karşı farklı bir duruş edinmiş insanlarla yaşamak, bundan sonraki hayatınızı daha kaliteli bir şekilde yaşamanızı sağlayabilir. {search:halfeti-otelleri,Halfeti Otelleri}

Şavşat, Artvin

Karadenizlilerin neden uzun yıllar yaşadığını hiç merak ettiniz mi? Onlar gökyüzüne yakın yaşıyorlar da ondan. Karadeniz Bölgesi’nin neresine giderseniz gidin, her yer yeryüzü cennetinin bir başka yansıması gibidir. Artvin’in yüksek dağlarla çevrili ilçesi Şavşat, bu yeryüzü cennetlerinin başkentidir adeta.

Göz kamaştıran doğa harikaları ve her biri usta bir ressamın elinden çıkmış misali manzaraları ile iç içe süreceğiniz bir hayat, ömrünüze ömür katacaktır hiç şüphesiz. Şavşat’ta yaşadığınız süre boyunca mevsimler daha da bir anlam kazanacak sizin için. {search:savsat-otelleri,Şavşat Otelleri}

Gerze, Sinop

Sinop merkeze 37 km mesafede bulunan Gerze, 2017 yılında Cittaslow Türkiye birliğine katılmıştır. Yemyeşil doğası, el değmemiş coğrafyası, yöresel yemekleri, denizle buluşan harika doğasıyla ufak bir Karadeniz kenti olan Gerze, Sinop’un parlayacak yıldızları arasında gösteriliyor.

Cuma günleri kurulan köylü pazarlarında yerli üretim ürünlerinin sergilendiği Üretici Pazarı’nı gezebilir, doğal yetiştirilen tarım ürünlerine gönül rahatlığı ile ulaşabilirsiniz. Hala süren maket gemi, çini, ahşap oyuncak zanaatkarlarının atölyelerini gezebilir, geleneklerinden kopmamış bir hayatı gözlemleyebilirsiniz. Sinop Gezilecek Yerler arasında mutlaka uğramanız gereken ufak şehirlerden birisi, Gerze. {search:sinop-otelleri,Sinop Otelleri}

Cittaslow Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Türkiyede kaç tane Cittaslow var?

Cittaslow, yani yavaş kentlerden Türkiye sınırları dahilinde de şu an için 24 yer bulunuyor.

Cittaslow oluşumunun özellikleri nelerdir?

Cittaslow kendine yeten, sürdürülebilir, el sanatlarına ve doğaya sahip çıkan yerlerden meydana gelir. Aynı zamanda altyapı sorunları olmayan, yenilenebilir enerji kaynakları kullanan yerlerdir. Bunun dışında nüfusun 50 binden az olması, misafirperverlik gibi kriterler ve özellikleri de vardır.

Türkiye'nin ilk Cittaslow'u neresidir?

İzmir Seferihisar, Sakin Şehir (Cittaslow) 

hareketine Türkiye'den ilk katılan yerdir.

Türkiye Cittaslow olan ada var mı?

Evet, Gökçeada 2011 yılı haziran ayında almış olduğu Cittaslow unvanı ile dünyanın ilk sakin adası olmuştur.