Göbekli Tepe

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne 2018 yılı itibariyle alınan Göbekli Tepe, Şanlıurfa’ya 15 km uzaklıkta Örencik Köyü yakınlarında yer alan ve insan tarihinin ilk tapınağı olma özelliğine sahip. Göbeklitepe, günümüzden tam 12 bin yıl önce inşa edilmiş. Buluntulara göre Neolitik A Dönemi’ne ait olan tepe, Mısır Piramitleri’nden 7500 yıl daha eski bir geçmişe sahip. Tepe insanlığın ilk tapınağı ve dolayısıyla da ilk inanç merkezi olması açısından oldukça önemli. Bölgede sayılarının 20 adet olduğu belirlenen tapınaklardan henüz 6 tanesi çıkarılmış durumda. Bu tepenin inşa edildiği dönemlerde insanlar yaşamlarını bitki toplayarak ve hayvan avlayarak sağlıyorlardı. O dönemde el arabaları olmayan insanların bu büyük taşlı yapıyı inşa etmek için yine büyük gruplar halinde çalıştıkları düşünülüyor. Yine de ağırlıkları 40 ve 60 ton arasında değişen bu sütunların taşıma araçları olmadan getirilebilmesi hala çözülebilmiş değil. Göbekli Tepe’de yapılan çalışmalar sonrası ortaya çıkan sütunların üzerinde üç boyutlu hayvan tasvirleri yer alıyor. Günümüze kadar gelebilen bu tasvirlerin onca yıl gömülü kalmasına rağmen bu kadar korunabilmesi oldukça ilginç olmakla birlikte, niçin gömüldüğüyle ilgili kesin bir bilgi bulunmuyor. Göbekli Tepe’de yapılan araştırmalar sonucu bir de buğdayın atasının ilk olarak burada yetiştiği bilgisine ulaşılmış durumda. Ayrıca arkeologlar tapınağın zeminin sıvı geçmeyecek şekilde yapılmasından dolayı kesin olmasa da törenlerinin sıvı (kan,su vb.) ile yapılabildiğini düşünmektedirler. Göbekli Tepe her yönüyle insanlık tarihi için oldukça önemli bir buluntu. Türkiye’nin diğer UNESCO Dünya Mirasları için tıklayınız.