Kula Volkanik Jeoparkı

Kula Volkanik Jeoparkı, İç Anadolu Bölgesi’ ni Ege Bölgesi’ ne bağlayan D300 Ankara - İzmir otoyolu Manisa - Kula Burgaz mevkide bulunmaktadır. Jeopark, İzmir Adnan Menderes Havalimanı ve İzmir limanına bir buçuk saatlik uzaklıktadır.

Kula’ nın Jeopark ilan edilme sürecinin 10 yıllık bir geçmişi olup Jeopark sahasındaki üstün nitelikli doğal oluşumların araştırmalar sonucunda 2 bin yıldır bilindiği de ortaya çıkmıştır.

Antik dönemin büyük coğrafyacısı, Amasya doğumlu Strabon’ un (MÖ 63 – MÖ 24) yazdığı ansiklopedik ’ Coğrafya’ kitabında Kula’ yı ve bu bölgeyi kömür karası bazalt taşlarından ötürü ’ Katakekaumene’ yani Yanık Ülke olarak adlandırıp detaylı bir biçimde anlatmış olması da bunu kanıtlamaktadır.

4 Eylül 2013 tarihinde Kula Jeoparkı Türkiye’ nin ilk ve tek Avrupa ve UNESCO Jeoparklar Ağı üyesi ilan edilmiştir. Kula Peri bacaları ve Kırgıbayırlar Kula - Burgaz mevkide Kapadokya’ daki oluşumlara benzer peri bacaları yer alıyor. Bu nadir gözlenen doğal güzellikler, doğanın aşındırmaları sonucu oluşmuşlardır.

Peri bacalarının oluşum süreci hala devam etmekte olup fazlaca aşınanlar yıkılırken yerine yenileri oluşmaya devam etmektedir. Prehistorik Fosil İnsan Ayak İzleri Kula Volkanik Jeoparkı’ nın Çakallar volkan konisi yakınlarında 1954 yılındaki yol yapım çalışması sırasında 200’ den fazla fosilleşmiş insan ayak izine rastlanmıştır.

Bu ayak izlerinden yalnızca birkaçı bu sahada kalmıştır. Ayak izlerinin eğimli bir yamaçta yürüyen 3 kişiye ait olduğu düşünülmektedir. 40-42 numara ölçüsündeki izler iki ayak üzerinde dik yürüyen bir insana ait olmalıdır. Ayak izlerinin yaş analizleri Batı Anadolu’ da Mesolitik döneme denk düşen 10. 000-12. 000 yıllarını işaret etmektedir.

Anadolu’ da insan ve aktif volkanların en eski etkileşimlerinden birine tanıklık etmektedir. Lav Akıntısı ve Leçeler Türkiye’ nin en genç volkanik sahalarından birisi olan Kula Jeoparkı içerisinde 80 adet volkanik cüruf konisi, 5 adet maar yer alır. Minyatür boyuttaki bu cüruf konilerinin zeminden tepesine yükseklikleri 150 metreyi geçmemektedir.

Volkanik Mağara ve Tüneller Bölgede lavların içinden aktığı pek çok lav mağarası / lav tüneli bulunur. Lav tünelleri akıcılığı yüksek lavların havayla temas eden kısımlarının katılaşması sonucu oluşmuştur. Akan lavın kalınlığının az ve çok çatlaklı olması da lav tünellerinde çökmelere sebep olmuştur.

Bu çökmelerden ötürü de tüneller birbirlerinden kopuk parçalar halindedir. Tünellerin yüzeyde olanlarına kolayca girilebilmektedir. Ancak bu tünellerin diğer bir kısmı ise kanyon duvarlarında yer almaktadır ve bunlara özel ekipmanlarla girilmektedir. Sütun Bazaltlar Kula Volkanik Jeoparkı’ nda Burgaz volkanitleri olarak adlandırılan birinci aşama lav akıntılarında sütun bazaltlar oluşmuştur.

Sütun bazaltlar kalın lav örtülerinin hızlı soğuması esnasında büzülme ve gerilmelere bağlı dikey istikamette gelişmiş çatlak sistemleridir. Kula’ nın Sarnıç ve Çakırca köylerinde boyları 20 metreyi aşan volkanik sütun bazaltları görebilirsiniz.